Co radny może, a co musi?

Radny jest przedstawicielem władzy lokalnej. Wykonując swoje prawa i obowiązki, powinien kierować się przede wszystkim dobrem wspólnoty samorządowej.
Głównym obowiązkiem radnego
jest praca społeczna.
Do podstawowych  funkcji radnego należą:

-  utrzymanie stałej więzi z mieszkańcami i ich organizacjami;

-  uczestniczenie w pracach rady i jej komisjach oraz innych instytucjach samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany;

-  reprezentowanie wyborców w radzie gminy i w innych instytucjach samorządowych oraz troszczenie się o ich sprawy.

Więź radnego (ale także posła na Sejm) z mieszkańcami terenu, z którego został wybrany to sprawa naturalna i oczywista, swoją funkcję zawdzięcza przecież głosom wyborców.

W szczególności radny winien przyjmować zgłaszane przez mieszkańców postulaty i przedstawiać je organom samorządu do rozpatrzenia.

Może je zgłaszać w formie zapytań (sprawy drobne) i interpelacji (problemy bardziej złożone). Ustawodawca zaznacza jednak przy tym, że radny (poseł) nie jest jednak związany instrukcjami wyborców, a więc nie musi popierać każdego wniosku czy postulatu, które do niego wpływają.

Nie jest ustalony odgórnie sposób komunikowania się radnych z mieszkańcami;  w praktyce zwykle przyjmuje się, że to wyborcy powinni szukać swego przedstawiciela i informować go o swych problemach (stosowane czasem dyżury radnych na ogół są bezowocne).

Praca radnych, jak już zaznaczono ma wymiar społeczny, ale w przepisach prawa zadbano, by radny nie ponosił finansowych kosztów swej działalności. Radnemu jako członkowi organu kolegialnego przysługuje więc roszczenie o zwrot kosztów podróży i prawo do diety. Z ustawy wynika, że wysokość świadczenia (diety) przysługującej radnemu nie może w ciągu miesiąca przekroczyć półtorakrotnej kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej, dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.

Czytaj na kolejnej stronie.

 





Radni dość skwapliwie wykorzystują tę możliwość, przy czym trzeba zauważyć, że górne rozmiary diety ograniczane są jedynie liczbą mieszkańców danego terytorium.
Nie ma natomiast żadnego powiązania między wysokością diety a jakością pracy radnego!
Radny korzysta także z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych, przy czym odnosi się to wyłącznie do sytuacji, w których wypełnia swą funkcję społeczną.

Rozwiązanie z radnym (gminy, powiatu, województwa) stosunku pracy wymaga zgody rady, której jest członkiem - ten zapis pozwala radnym na zabezpieczenie się przed samowolą pracodawcy, w przypadku sprzeczności między pełnieniem mandatu a interesem zakładu pracy.

Radnemu nie wolno prowadzić działalności gospodarczej na mieniu samorządu w którym działa. Nie może być członkiem władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych, ani pełnomocnikiem spółek handlowych z udziałem komunalnych osób prawnych lub podmiotów gospodarczych, w których uczestniczą takie osoby.

Radni mają także obowiązek składania oświadczenia o swoim stanie majątkowym. Dotyczą one zarówno majątku odrębnego, jak i objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenia takie zawierają informacje o zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach handlowych oraz o nabyciu mienia, a także dane o prowadzeniu działalności gospodarczej oraz zajmowanych stanowiskach w spółkach handlowych; o dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej; również o mieniu ruchomym o wartości powyżej 10 tys.  złotych; zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10 tys. zł, w tym zaciągniętych kredytach i pożyczkach.