Jasność obiektywu

Ważną informacją przy wyborze obiektywu jest jego jasność. Producenci obiektywów podają wartość jasności jako "x" lub "f/x". Podawana jest dla obiektywu, którego przesłona jest w stanie pełnego otwarcia. Zależy ona od stosunku ogniskowej i rozmiaru pierwszej soczewki. Obiektywy o małych rozmiarach soczewek i długiej ogniskowej będą miały małą jasność. Odwrotnie - krótkoogniskowe obiektywy z dużą pierwszą soczewką mają dużą jasność. Z zależności tej wynika od razu wniosek, że jasny, długoogniskowy obiektyw jest trudniejszy w wykonaniu, wymaga odpowiednio dużych, pozbawionych wad soczewek, dlatego też koszt jego zakupu będzie odpowiednio większy. Długość ogniskowej obiektywu w stosunku do rozmiaru elementu światłoczułego wyznacza rodzaj obiektywu: szeroko czy wąskokątny. Dla pełnoklatkowej matrycy o rozmiarze 36 x 24 mm obiektyw o ogniskowej poniżej 45 mm będzie obiektywem szerokokątnym, natomiast powyżej 80 mm długoogniskowym. Obiektywy o ogniskowej 50 mm są swoim kątem widzenia zbliżone do kąta widzenia oka ludzkiego. Obiektywy krótkoogniskowe mają szeroki kąt widzenia, przydatny szczególnie w trakcie fotografowania w pomieszczeniach zamkniętych, gdzie nie możemy odsunąć się daleko od obiektu fotografowanego. Wadą ich jest "przerysowywanie" obiektów - czyli deformacja proporcji blisko i daleko położonych obiektów. W skrajnych przypadkach (np. przy używaniu obiektywu typu fish-eye o ogniskowej mniejszej niż 28 mm) osiągając efekt podobny do deformacji odbicia w bombce choinkowej. Jest to szczególnie dotkliwe, gdy fotografujemy ludzi z bliska. Nasz wzrok wyłapuje bardzo łatwo karykaturalne przerysowania bliższych elementów twarzy, czyli nosa, brwi czy brody. Obiektywy o długości 80 mm kiedyś nazywane były obiektywami portretowymi. Ich kąt widzenia jest bardzo odpowiedni do fotografowania twarzy i nie występują wspomniane wyżej deformacje. Obiektywy długoogniskowe również deformują proporcje pomiędzy poszczególnymi planami zdjęcia, ale nie jest to tak zauważalne. Plany dalekie wydają się dużo bliższe w odniesieniu do bliskich niż w rzeczywistości. Spłaszcza to obraz, ale obserwator nie jest tak wyczulony na tą anomalię, tak jak w przypadku deformacji twarzy, i może przyjąć te obrazy za naturalne. Nie wszystkie aparaty fotograficzne posiadają przetworniki o rozmiarach 36 x 24 mm. Takie przetworniki można spotkać w profesjonalnych lustrzankach. W aparatach tańszych oraz stosowanych do wykonywania zdjęć z mniejszymi wymaganiami używane są mniejsze przetworniki. Producenci, by ułatwić dobór obiektywów podaja wartość "krop" (ang. crop). Jest to stosunek rozmiaru przetwornika zastosowanego w danym modelu do rozmiarów przetwornika pełnoklatkowego (36 x 24 mm). Wiadomo, że wtedy dla przetwornika o wartości krop równego np 2.0 ogniskowe inaczej skategoryzują nam obiektywy. Standardowy będzie miał ogniskową 25-40 mm, 50 mm będzie obiektywem portretowym a szerokoogniskowych obiektywów poszukamy wśród takich o ogniskowej 20-14 mm.