Lokalna prasa w Trzebnicy

W Trzebnicy wydawanych jest 5 czasopism (podaję alfabetycznie): Kurier Trzebnicki; NOWa Gazeta Trzebnicka; Panorama Trzebnicka; Rzeczpospolita Trzebnicka; Trzebnicka Taca – Głos Lewicy Trzebnickiej. W powiecie jest ich znacznie więcej, ale dzisiaj interesują nas tylko trzebnickie, a ponieważ wszystkie mają w nazwie Trzebnica, w dalszych dywagacjach pominę to słowo.

W myśl ustawy prawo prasowe czasopismem jest periodyk ukazujący się nie częściej niż raz w tygodniu i nie rzadziej niż raz w roku. Redaktorem naczelnym jest osoba posiadająca uprawnienia do decydowania o całokształcie działalności redakcji, ponosi również pełną odpowiedzialność za treść materiałów prasowych. Wydawcą może być osoba prawna, fizyczna lub inna jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej. Wydawanie dziennika lub czasopisma wymaga rejestracji w sądzie wojewódzkim właściwym miejscowo dla siedziby wydawcy.

Oto kilka ogólnie znanych faktów o każdej z tych gazet – publikowane są (inaczej: powinny być publikowane) w stopce każdej gazety. Warto je jednak przybliżyć w formie analitycznej.

KURIER – wydawany przez INFOSIGNUS Marcin Raczyński, redaktor naczelny Marcin Raczyński (mieszkaniec Trzebnicy). Dwutygodnik o zasięgu powiatowym, nakład nieznany - prawdopodobnie około 1500 egzemplarzy, 24 strony w formacie A3, reklamy zajmują około 9 stron, czyli 40% całej objętości nakładu. Nie zawiera informacji sportowych. Gazeta rozdawana jest bezpłatnie. Druk profesjonalny.  

NOWa – wydawana przez  Agencję Reklamową "NOWA" s.c. redaktor naczelny Daniel Długosz (mieszkaniec Trzebnicy). Tygodnik o zasięgu powiatowym, nakład 4300 egzemplarzy, 40 stron w formacie A3, reklamy zajmują około 9 stron, czyli 25% objętości. Informacje sportowe stanowią około 5 stron (niekiedy więcej). Gazeta jest sprzedawana w publicznych punktach sprzedaży. Cena egzemplarza wynosi 3 zł. Druk profesjonalny.

PANORAMA – wydawana przez Trzebnickie Centrum Kultury i Sportu, redaktor naczelna Agnieszka Pruszkowska-Jarosz (mieszka poza terenem powiatu trzebnickiego).W stopce podano, że jest redaktorem prowadzącym, ale ustawa prawo prasowe nie zna takiego pojęcia. Dwutygodnik o zasięgu gminnym, nakład 15000 egzemplarzy,  48 stron w formacie A3, reklamy zajmują około 15 stron – 30% objętości. Największą pozycją powtarzalną jest program telewizyjny zajmujący 7 stron (15%). Informacje sportowe stanowią niewielką część nakładu, od 3 do 5 stron. Gazeta rozdawana jest bezpłatnie. Druk profesjonalny.

RZECZPOSPOLITA – wydawana przez firmę VALDi, redaktor naczelny Waldemar Józef Marzec (mieszkaniec Trzebnicy). Miesięcznik o zasięgu powiatowym,  nakład nieznany, ale zapewne około 500 egzemplarzy, wydawana w formie wydruku na drukarce kolorowej. 30 stron w formacie A4. Reklamy stanowią niewielką, wręcz marginalną część nakładu (najczęściej około 1-2 strony). Nie zawiera informacji sportowych. Wyprodukowanie 1 sztuki jest finansowo najdroższe ze wszystkich, jednak rozdawana jest bezpłatnie.

TACA – wydawana przez Radę Powiatową SLD, redaktor naczelny Ryszard Urban (mieszkaniec Trzebnicy). Miesięcznik o zasięgu powiatowym, nakład 350 egzemplarzy, 4 strony formatu A4. Nie zawiera reklam ani sportu. Wydawana jako czarno-biała, produkowana metodą chałupniczą, finansowana z kieszeni członków partii. Z racji treści jest raczej biuletynem informacyjnym niż gazetą. Rozprowadzana jest bezpłatnie, głównie wśród członków SLD.

Tyle fakty. Trzy z pięciu gazet zarabiają głównie na reklamach, przy czym tylko jedna (NOWa) jest wydawana przez agencję reklamową. Pozostałe dwie (Panorama, Kurier), prowadzą działalność reklamową "przy okazji". Rzeczpospolita zarabia drobne kwoty na reklamach, w żaden sposób nie pokrywają one kosztów wydawania.

Kurier, NOWa, Rzeczpospolita i Taca wydawane są ze środków prywatnych. Jedynie Panorama wydawana jest ze środków publicznych. To uzasadnia tak wysoki nakład na tak dużej ilości stron, z których spora ilość to zwykły wypełniacz. Zwroty nie mają znaczenia dla wydawcy, bo i tak gazeta finansowana  jest z kieszeni podatnika.

Linia polityczna każdej z tych gazet jest inna. Kurier jest apolityczny, ale jak może uderzyć w starostę Adacha lub posła Łapińskiego, to bezwzględnie wykorzysta okazję. Zdecydowanie hołubi burmistrza Długozimę, emituje tylko materiały pochwalne, nie zamieszcza polemik prezentujących inny pogląd (p.s: czy to absolutny przypadek, że żona właściciela gazety znalazła zatrudnienie w Urzędzie Miejskim w Trzebnicy?). NOWa również jest apolityczna, ale wiadomo, że powiązana z lokalnymi strukturami PO. Jak tylko może kopnąć burmistrza, to na pewno go kopnie. W stosunku do innych ugrupowań politycznych zachowuje się przyzwoicie, nie prezentuje żadnych krytycznych publikacji w stosunku do starosty i posła. Panorama jest gazetą apolityczną, mającą na celu głównie prezentowanie spraw gminy. Jednak publikuje teksty wyłącznie pozytywne na temat burmistrza i jego działalności, o staroście i pośle wypowiada się wyłącznie źle. Nie przyjmuje do publikacji polemik, szczególnie tych stawiających burmistrza w dwuznacznej sytuacji. Służy m.in. do walki politycznej między burmistrzem a opozycją, stojąc jednoznacznie po stronie burmistrza. Panorama i Kurier przedrukowują wzajemnie swoje artykuły, szczególnie te mocne przeciwko posłowi i staroście, wypełniając tym samym swoje szpalty dodatkową porcją jadu i nietolerancji. Rzeczpospolita zawiera najmniej ze wszystkich polityki, ale ma wiele ciekawych poglądów lewicowych. Nieopatrznie nawet kiedyś chwaliła SLD, ale szybko się z tego wycofała. Pozytywna dla burmistrza, w stosunku do posła i starosty stara się być obojętna, ale jak może skrytykować, to wykorzysta okazję. Nie znosi nawet najmniejszej krytyki burmistrza. Taca prezentuje wyłącznie treści lewicowe, ugryzie każdego kto się narazi, bez względu na orientację polityczną. Niekiedy nawet ugryzie własną rękę. Ale jest to jedyna gazeta polityczna, czego nie ukrywa, prezentując poglądy swoich członków, ale już niekoniecznie władz partii czy centralnych notabli.

Zbliżają się wybory samorządowe. Każda z lokalnych gazet zaangażuje się w akcji propagandowej. Jedne będą to czynić z własnej kieszeni i własnych środków, inne ze środków publicznych, czyli naszych wspólnych. Trzeba więc będzie przyjrzeć się bliżej finansowaniu poszczególnych komitetów wyborczych. Jaki będzie poziom merytoryczny tej kampanii? Kulturalne polemiki i inteligentne docinki, czy też ordynarne ataki i wzajemne obrażanie. Zależeć to będzie głównie od tego, których kandydatów i jaką opcję będą popierały. Wszystkie przyszłe komitety wyborcze, tak partyjne jak i wyborców, już szukają kandydatów, bardzo często proponując kandydowanie tym samym osobom. O tyle dziwne, że trudno sobie wyobrazić, aby jakaś osoba mogła jednocześnie reprezentować poglądy tak SLD jak PiS czy PO. Ale w polityce (nawet tej lokalnej) nigdy nie mów nigdy. Prawicowe komitety wyborcze, których w Trzebnicy będzie absolutna większość, będą zwalczać się wzajemnie. A my – lewica – upatrujemy w tym swój cień szansy.

A rola lokalnej prasy będzie decydująca. NOWa przeciw Panoramie. Trzy pozostałe w tej rozgrywce się nie liczą. Która z nich będzie merytorycznie lepsza? Będzie to zależało od tego, kto i jak będzie pisał, oraz od postawy redaktorów naczelnych (prowadzących ???), którzy decydują o charakterze publikacji.

P.S. Wszystkie dane zawarte w niniejszym felietonie zaczerpnięto z czasopism wydanych w maju 2014 r.