Firany i zasłony na przestrzeni dziejów

Dziś nie wyobrażamy sobie okna bez możliwości ozdobienia go firankami i zasłonami. Do wyboru mamy setki wzorów, dziesiątki upięć, a firankę można dopasować do każdego stylu wnętrza – od rustykalnego po nowoczesne. Tak szeroka oferta to znak naszych czasów. A jak zdobiono okna dawniej? I czy firana była elementem dekoracyjnym, czy jednak bardziej użytkowym? Zapraszamy na podróż przez poszczególne epoki!

Sklep z firankami i zasłonami - firaneo.pl

Pierwsze zasłony w starożytnym Egipcie

Wprawdzie Egipt nie należy do krajów bardzo zimnych, ale nocą temperatura może mocno spaść. Sprytni Egipcjanie wymyślili zatem już 3 tys. lat przed naszą erą zasłony. Stosowano w tym celu tkaniny, a co biedniejsi wieszali w oknach skóry. Okna nie były duże, bo światła w dzień było dość, dlatego wielu Egipcjan mogło pozwolić sobie na tekstylne story.

Zasłony w starożytności i średniowieczu – skóry i błony

Początkowo nikt o zasłonach, a tym bardziej firankach nie słyszał. Wnęki okienne służyły przede wszystkim wymianie powietrza oraz pozwalały na dopływ światła. Aby ochronić się przed przeciągami i podnieść temperaturę nocą, zasłaniano je zwierzęcymi skórami lub błonami ze zszytych jelit.

Dopiero późniejszy okres średniowiecza (XII – XIII) wiek, przyniósł rozwój tkanin dekoracyjnych. Wieszanie ich we wnękach okiennych nadal jednak było jedynie fanaberią możnych. Zwykły zjadacz chleba nie mógł sobie na takie luksusy pozwolić. W XIII wieku zaczęło pojawiać się w oknach szkło, dlatego bardziej niż na dekoracji okien, skupiano się na tym, by okna wyposażyć w szyby. Problem sąsiadów w zasadzie nie istniał, bo choć zwykłe budynki były niewysokie, to budowano je w znacznych odległościach od siebie i nikt nikomu w okna – tak jak dziś – nie zaglądał.

Zasłony nie służyły wtedy w zasadzie osłonięciu się przed sąsiadami – w pobliżu zamków żadnych podglądaczy nie było. Chodziło o podniesienie temperatury w nieogrzewanych pomieszczeniach i … zasłonięcie miejsc, w których możni opróżniali pęcherze. Tkaniny wieszano na całej długości ściany, a często zamiast w oknie, tkaniny wieszano wokół łoża.

Wersal i XVIII wieczna Anglia – rozsuwane, symetryczne zasłony i firany

Kształt firan i zasłon nieco bardziej współczesny, to dopiero XVIII wiek. Zaczęto wtedy stosować symetrię w wystroju wnętrz, co przełożyło się na modę podwieszanych po obu stronach okna fałd materiału. Nie trzeba było już się chronić aż tam przed chłodem – okna od dawna miały szyby. Biedota nadal jednak nie wieszała w oknach nic.

Lambrekiny – zdobycz XIX wieku

Prawdziwy szał dekoracji okien to dopiero rok XIX – ciężkie zasłony, suto marszczone firany ze zdobieniami zaczęły pojawiać się już w nieco mniej zamożnych (ale nadal jednak bogatych) domach. W oknach wieszano muślin, delikatny jedwab, a zasłony z cięższej i mniej przepuszczającej światło wełny.

Od lat 60. XIX wieku, kiedy dzięki rewolucji przemysłowej pojawiły się maszyny tkackie, w zasłonach zakochała się cała Europa. Niestety moda była wtedy taka, że okna spod tych warstw materiału prawie nie było widać. W efekcie pomieszczenia były ciemne, mroczne i wilgotne.

Niechęć do firan w XIX wiecznej Holandii

Bardzo ciekawą kwestią jest natomiast fakt całkowitego odsłaniania okien w Holandii. Trend ten zaczął się pod koniec XVIII wieku. W protestanckiej Holandii wielu mężczyzn pracowało na statkach. Kobiety zostawały same w domu. Odsłonięte okna, w które mógł bez problemu zaglądnąć każdy wścibski sąsiad, były dowodem wierności żony, która nie ma nic do ukrycia. I choć dziś większość Holendrów stosuje już firany i zasłony bądź rolety, to nadal na parapetach ustawia się różne przedmioty, które mają być „wystawą” dla przechodniów.

Firany w czasach PRL

To trudny czas dla osób, które chciały mieć piękne okna. Dostęp do firan w Polsce był nieco ograniczony, a jeśli już udało się zdobyć jakiś sensowny materiał, to częściej wykorzystywano go do szycia sukni ślubnej, a nie ozdabiania okna.

Jedynym dostępnym sposobem mocowania firan był system karnisza z żabkami, dlatego też zawieszanie firan bywało zajęciem mozolnym i trudnym. Zwłaszcza że brak tak prostego wynalazku, jak taśma marszcząca nie pozwalał ułatwić sobie pracy. Mały wybór tekstyliów i form oraz możliwość zakupu jedynie firan na metry (firany gotowe w zasadzie nie istniały) sprawiał jednak, że panie domu wspinały się na wyżyny kreatywności w samodzielnym szyciu firan.

XXI wiek – firany nadal modne!

XXI wiek to nadal moda na firany. Pojawiają się nowe materiały, moda na kolorowe firany, panele, makarony. Możliwość tworzenia dowolnych nadruków. I mimo tego, że mamy wiek nowoczesności technologii, firany i zasłony nadal królują w naszych domach i mieszkaniach. I chyba przez najbliższe lata to się nie zmieni.

ARTYKUŁ SPONSOROWANY