Akcja obrączkowania bocianów TAURON Dystrybucji - cel, terminy i metody. Jak pomóc ptakom? - odkryj więcej!

Populacja bocianów w Polsce drastycznie się zmniejsza, a przecież wszyscy uwielbiamy ten moment, gdy po zimie widujemy pierwsze ptaki w swoich gniazdach. Zwiastuje to nadchodzącą wiosnę. Warto więc zainteresować się tematem i zastanowić się - co robić? Działania podejmują ornitolodzy we współpracy z energetykami, ale pomóc możesz również Ty.

Ogólnopolska akcja obrączkowania bocianów dobiega końca. Działania obejmowały 2186 bocianich gniazd na terenie całego kraju. Współpraca ornitologów i energetyków z grupy TAURON Dystrybucja odbywała się również na terenie 4 gmin powiatu trzebnickiego. Łącznie w naszym powiecie znajdują się 33 bocianie gniazda (gmina Trzebnica - 8, gmina Oborniki Śląskie - 5, gmina Prusice - 9, gmina Żmigród - 11) oraz 21 konstrukcji pod gniazda (gmina Trzebnica - 10, gmina Oborniki Śląskie - 1, gmina Prusice - 5, gmina Żmigród - 5).

- W tym roku na potrzeby obrączkowania bocianów zakupiliśmy 1,5 tysiąca obrączek. W ciągu ostatnich 4 lat ornitolodzy wspólnie z energetykami zaobrączkowali już ponad 5 tysięcy ptaków – mówi Renata Szczepaniak, rzecznik prasowy TAURON Dystrybucji - Żeby zobrazować, jak duży jest to projekt dodam jeszcze tylko, że energetycy w ramach akcji „Bociany TAURONA” opiekują się przez cały rok ponad 2200 gniazdami bocianów znajdującymi się na słupach energetycznych.

Obrączkowanie bocianów przeprowadza się na przełomie czerwca i lipca. Dokładny termin zakładania obrączek jest ustalany przez specjalistów i zależy od momentu przylotu bocianów do Polski oraz złożenia jaj. W tym roku bociany pojawiły się kilka tygodni wcześniej, dlatego akcja obrączkowania kończy się już w lipcu.

Coraz częstszym problemem okazuje się zakładanie przez ptaki gniazd na słupach energetycznych, co jest znacznym utrudnieniem dla badaczy. Dlatego wsparcie doświadczonych specjalistów z TAURON Dystrybucji, posiadających niezbędne uprawnienia do pracy na sieciach energetycznych, odgrywa kluczową rolę. Dzięki nowoczesnym podnośnikom możliwe jest bezpieczne dotarcie do gniazd, zwłaszcza tych umiejscowionych na infrastrukturze energetycznej.

Obrączkowaniu poddaje się młode bociany, które jeszcze nie potrafią latać, zazwyczaj w szóstym tygodniu ich życia. Kiedy ktoś zbliża się do gniazda, młode bociany przylegają bez ruchu do jego dna, a dorosłe odlatują i obserwują sytuację z bezpiecznej odległości. Takie naturalne zachowanie ptaków znacznie ułatwia proces zakładania obrączek. Podczas wizyty na gnieździe  badacze mają okazję zbierać liczne istotne dane, dotyczące gniazd i piskląt. Dlatego prowadzą pomiar zarówno gniazda – jego średnicy i wysokości – jak i ptaków – mierzą długość dzioba, zawsze złożonego lewego skrzydła oraz wagę. Dodatkowo, wypluwki, czyli zlepki niestrawionego pokarmu, takie jak kości, sierść, pióra i pancerze chitynowych owadów, dostarczają cenne informacje na temat jadłospisu bocianów. W trakcie tych działań usuwane są również z gniazd niebezpieczne dla ptaków materiały, takie jak sznurki, druty, folie i inne.

Obrączkowanie jest aktualnie najpopularniejszą i najskuteczniejszą metodą badawczą. Obrączki zakładane są z myślą o uzyskaniu jak największej ilości informacji o osobnikach, co przekłada się na lepsze zrozumienie całej populacji. 

- Dzięki temu mamy informacje o ptakach z naszych gniazd, które z sukcesem przeżyły kolejne wędrówki na zimowiska i powroty na lęgowiska. Mamy dzięki temu bardzo ciekawe „wiadomości powrotne”, bo tak to się fachowo nazywa, z innych krajów. Niedawno na przykład dostaliśmy informację o pisklaku z Lelikowa z okolic Baryczy, który osiadł i podjął z sukcesem lęg na Łotwie - opowiada Hanna Szwiertnia ze Śląskiego Towarzystwa Ornitologicznego - Chcemy też umieć rozpoznawać ptaki. O ile jesteśmy w stanie rozpoznać drugiego człowieka po wyglądzie, nie jesteśmy w stanie tego zrobić w przypadku ptaków. U bocianów problemem jest odróżnienie samca od samicy. Żeby wiedzieć o nich więcej: gdzie wędrują, jaki mają sukces lęgowy, jaką mają przeżywalność, musimy je indywidualnie rozpoznawać. Dlatego nadajemy im coś w rodzaju numerów PESEL wygrawerowanych na obrączkach.

Każda informacja o bocianie z obrączką ma wpływ na skuteczność akcji. Gdy dostrzeżemy bociana, dobrze jest zwrócić uwagę, czy ma obrączkę. Jeśli tak, warto zaalarmować lokalne organizacje ornitologiczne lub Stację Ornitologiczną. Należy podać tekst i numery widniejące na obrączce, datę i miejsce obserwacji, gatunek oraz ogólny stan zdrowia ptaka. Szczegółowe informacje i formularz zgłoszeniowy można znaleźć na stronie Stacji Ornitologicznej.

Materiały i tekst powstał przy współpracy z TAURON Dystrubcja.