Długozima zatrzymanie prokuratura

Bliski PiS-owi burmistrz Trzebnicy i kilka innych osób miało usłyszeć zarzuty w prowadzonym od czterech lat śledztwie. Ale - w ostatniej chwili - zablokowała to Prokuratura Regionalna, a zaraz potem przeniosła śledztwo z Wrocławia do Opola. Według burmistrza łączenie go ze sprawą jest niedorzeczne.

Przedstawiamy wspólne śledztwo dziennikarskie Nowej Gazety Trzebnickiej i Gazety Wyborczej. Autorzy: Daniel Długosz, Marcin Rybak Gazeta Wyborcza

Postępowanie dotyczące nieprawidłowości w trzebnickim urzędzie toczy się od 2019 roku. Sprawą zajmowali się policjanci z Wydziału do walki z Korupcją Komendy Wojewódzkiej we Wrocławiu pod nadzorem Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu.  

W grudniu ubiegłego roku postawiono zarzuty – przywłaszczenia publicznych pieniędzy – urzędniczce z Trzebnicy. Była już drugą pracownicą trzebnickiego urzędu z zarzutami. Jako pierwsza – w grudniu 2019 roku – zatrzymana została ówczesna dyrektorka Wydziału Organizacyjnego Iwona D. Jest podejrzana o nadużycie uprawnień. 

Tymczasem burmistrz Marek Długozima od lat stara się o dobre relacje z partią władzy. W ubiegłym roku wstąpił nawet do Stowarzyszenia Prezydentów Małych i Średnich Miast. Należą do niego samorządowcy, którzy mają legitymacje PiS albo kiedyś w tej partii byli, albo w 2018 r. startowali z jej poparciem. Mają być przeciwwagą dla organizacji zrzeszających włodarzy największych polskich miast, opozycyjnych wobec władzy PiS. W listopadzie ubiegłego roku z członkami Stowarzyszenia spotkał się osobiście premier Morawiecki.  

Ale burmistrz Długozima ma z premierem bardziej osobiste relacje. W 2019 r. przez kilka miesięcy w jego urzędzie pracowała siostra premiera Anna Morawiecka.

Przez pół roku była "pomocą administracyjną" z pensją 2,4 tys. zł netto miesięcznie. Dodatkowo niemal 6 tys. zł zarobiła z tytułu "umowy zlecenia". Miała się zająć "przywróceniem Trzebnicy funkcji uzdrowiskowej".

Morawiecka pomogła w uzyskaniu 17,2 mln zł dotacji z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na poszukiwanie źródeł wód geotermalnych.

To największe, ale nie jedyne państwowe wsparcie dla Trzebnicy. Z programu dotacji, przewidzianych w "Polskim ładzie", gmina dostała 10,5 mln zł na rozbudowę szkoły w Kuźniczysku i budowę przy niej hali sportowej. Kolejna hala powstała w samej Trzebnicy, Ministerstwo Sportu dało na nią prawie 2,5 mln zł. Tyle samo Trzebnica dostała z Ministerstwa Kultury na budowę galerii sztuki.

Kilka miesięcy temu Park Miejski w Trzebnicy otrzymał imię Marii i Lecha Kaczyńskich. Niedługo potem Kancelaria Premiera przeznaczyła 2,4 mln zł na rewitalizację parku. 

Prominentni politycy Zjednoczonej Prawicy Trzebnicę odwiedzali wielokrotnie. Sam premier był tu dwa razy – we wrześniu 2019 r. na Święcie Sadów, a w czerwcu 2021 r. właśnie tu Mateusz Morawiecki opowiadał o rządowym planie reformy publicznych finansów, słynnym "Polskim ładzie".  
W 2019 r. Trzebnicę – i jej burmistrza – odwiedzili minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro i ówczesna minister, dziś europosłanka, Beata Kempa. Posłanka gościła u burmistrza jeszcze wcześniej, w 2016 r., jako szefowa kancelarii premiera. Zaś w lipcu ubiegłego roku – razem z posłem PiS Pawłem Hreniakiem i wicewojewodą Bogusławem Szpytmą – i rzecz jasna burmistrzem – otwierała drogę z Cerekwicy do Masłowa i przekazywała wóz Ochotniczej Straży Pożarnej z Masłowa.  

W sierpniu ubiegłego roku głośno było o pięciogodzinnym otwieraniu Gminnej Hali Widowiskowo-Sportowej im. Dolnośląskich Olimpijczyków w Trzebnicy. Tej, na którą resort sportu dał prawie 2,5 mln zł. Uroczystość uświetnili posłowie PiS Mirosława Stachowiak-Różecka, Agnieszka Soin i Paweł Hreniak, wojewoda Jarosław Obremski, dolnośląski kurator oświaty Roman Kowalczyk i siostra premiera Anna Morawiecka.

Podczas gali odczytała list od Mateusza Morawieckiego. Sam premier – który w tym czasie był równocześnie ministrem sportu – odwiedził burmistrza Długozimę dzień przed galą. 

Tymczasem w grudniu 2021 r. wrocławska Prokuratura Okręgowa przyznała, że budowa tej hali to jeden z wątków nieprawidłowości w trzebnickim urzędzie miasta. Zaś kilka miesięcy później w sprawie dziać się zaczęły dziwne rzeczy.

- W kwietniu miało dojść do kolejnych zatrzymań, ale akta niespodziewanie zabrano do kontroli do Prokuratury Regionalnej. Z tego co wiem, do kontroli zabrała je nawet Prokuratura Krajowa. Wróciły bez uwag – opowiada jeden z informatorów "NOWej gazety" i "Wyborczej". 

- W ciągu kilku tygodni coś się wydarzy – usłyszeliśmy od niego na początku września.  

W ostatnich dniach zaczęły do nas docierać informacje o tym, że kolejna próba zatrzymania i przesłuchania jako podejrzanych kilku urzędników z Trzebnicy oraz przedsiębiorców została znów w ostatniej chwili zablokowana przez Prokuraturę Regionalną.  

Wiemy, że w aktach są już postanowienia o przedstawieniu zarzutów. Z naszych informacji wynika, że jedno z takich postanowień dotyczyć ma samego burmistrza Marka Długozimy. 

- W piątek, 23 września policjanci mieli się zgłosić po nakazy zatrzymań, ale wtedy, niespodziewanie, Prokuratura Regionalna znowu zażądała akt – mówi nasz informator.  

- Szok. Nigdy się z czymś takim nie spotkałem – mówi nam jeden z wrocławskich śledczych. – Maciek Nitra, który prowadził tę sprawę, jest załamany.

Sam prokurator Nitra nie odpowiedział na naszą prośbę o rozmowę.  

Jak jednak ustaliliśmy, pismo nakazujące przesłanie akt śledztwa do kontroli podpisał zastępca prokuratora regionalnego Dariusz Brodzisz. Wynika z niego, że Prokuratura Regionalna ma zastrzeżenia do treści i podstawy prawnej niektórych zarzutów, które miały być stawiane zatrzymanym. Stąd rzekoma konieczność kontroli.

- Te poprawki można było nanieść w kwadrans – twierdzi nasz rozmówca, znający sprawę. – Zresztą niektóre były dyskusyjne.  

We wtorek, 27 września zapytaliśmy wrocławską Prokuraturę Regionalną o sprawę trzebnickiego śledztwa, wstrzymanie policyjnej akcji i domniemane blokowanie go z powodów politycznych. Rzeczniczka prokuratury Katarzyna Bylicka odpowiedziała nam, że śledztwo przeniesiono do Opola, a decyzję podjęto na wniosek prokuratora okręgowego we Wrocławiu. 

- Teraz? Po tylu latach przeniesiono? – dziwi się nasz rozmówca z Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu. – Jak oni to uzasadnią? 

Niezależnie od tego, jak ostatecznie rozstrzygnięta zostanie kwestia potencjalnych zarzutów dla burmistrza i jego urzędników, decyzja z pewnością nie zapadnie szybko. Nowy prokurator najpierw będzie musiał przeczytać akta i szczegółowo poznać sprawę. To może mu zająć co najmniej kilka miesięcy. 

- Przeniesienie śledztwa do innej równorzędnej prokuratury może rodzić wątpliwości co do intencji tego, który o tym zdecydował – mówi nam mecenas Janusz Kaczmarek, były prokurator krajowy. - Jeśli zaplanowane było stawianie zarzutów i zabrano sprawę do innej jednostki, to wskazywałoby na chęć, by tej czynności nie zrealizować. 
Mec. Kaczmarek dodaje, że przeniesienie śledztwa, które trwa już kilka lat i akta liczą kilkadziesiąt tomów, spowolni je na kilka miesięcy. Nowy prokurator musi przeczytać akta, przemyśleć koncepcję dalszego prowadzenia sprawy i przygotować plan śledztwa.           

Czy prosił pan kogokolwiek z polityków Zjednoczonej Prawicy o interwencję i wstrzymanie bądź opóźnienie działań prokuratury? – spytaliśmy burmistrza Długozimę. Zapytaliśmy również, czy to prawda, że uzyskiwał nieoficjalne informacje o ustaleniach śledztwa, tak bowiem twierdzi jeden z naszych rozmówców. 

"Wszystkie insynuacje zawarte przez Pana w pytaniach są całkowicie nieprawdziwe, kłamliwe i w związku z tym nie będę się do nich szczegółowo odnosił" – odpisał nam burmistrz. Chwilę później przysłał kolejnego maila: "W uzupełnieniu do poprzedniej informacji – jeszcze raz stanowczo wszystkiemu zaprzeczam".

Poproszony o komentarz do informacji o planach stawiania mu zarzutów i przeniesienia śledztwa do Opola, odpowiedział: - Nic nie wiem na tematy zamiarów prokuratorów ani rzekomego przekazania sprawy do innej prokuratury. Nie będę  komentował tak niedorzecznych sugestii. 

Trzebnickim radnym – gdy pytali o sprawę po pierwszych działaniach prokuratury – burmistrz Długozima mówił, że współpracuje z policją i niczego się nie obawia. Ale nie zgodził się na przeprowadzenie przez radę debaty o śledztwie.