Rocznice wielkie... i nieco mniejsze (cz. III)

  360 lat obrazu św. Jadwigi...

... w 1653 r. Teodor Hammacher wykonał obraz św. Jadwigi .Fundatorką była siostra zakonna Małgorzata Rayska. Obraz znajduje w głównym ołtarzu kaplicy św. Jadwigi w trzebnickiej bazylice (w jego tle artysta przedstawił panoramę Trzebnicy).

 

 310 rocznica urodzin królowej Francji...

... 23 czerwca 1703 r. w Polskiej Wsi na przedmieściu Trzebnicy (dzisiejsza ulica Ogrodowa), urodziła się Maria Karolina Leszczyńska przyszła królowa Francji, żona Ludwika XV. Jej matka Katarzyna Leszczyńska - żona wojewody poznańskiego i przyszłego króla Polski Stanisława Leszczyńskiego była wtedy z pielgrzymką u grobu św. Jadwigi w Trzebnicy. Na czas rozwiązania zatrzymała się na kwaterze u Grzegorza Thomasa, książęcego poborcy podatkowego, którego gospodarstwo znajdowało się w Polskiej Wsi. Thomas kupił ten majątek w 1700 r. od ksieni klasztoru, Kunegundy Kaweckiej.

 

275 lat kolumny św. Jana Nepomucena...

... w 1738 r. ksieni trzebnickiego klasztoru Zofia Korycińska ufundowała przed kościołem klasztornym pomnik św. Jana Nepomucena, na 10 metrowej kolumnie. W dolnej części pomnika znajduje się łaciński napis: – "EX PIETATE DIV. IOANNI NEPOMVCENO EREXIT SOPHIA ABBAT TREBNICENSIS" (" Ksieni opactwa trzebnickiego Zofia z pobożności do św. Jana Nepomucena w 1738 r. tę kolumnę wystawiła.").  Data ujęta jest w chronostych -  z zawartych w napisie cyfr łacińskich można odczytać rok wykonania kolumny: M = 1000; D = 500; 2 razy C = 200; 2 razy X = 20; 2 razy V = 10; 8 razy I = 8; po zsumowaniu daje 1738.

 

170 lat trzebnickiego pisma...

... 25 października 1843 r. ukazał się pierwszy numer tygodnika "Trebnitzer Kreisblatt" ("Gazeta Powiatu Trzebnickiego"), wydawanego przez urząd landrata.

 

160 lat od  przebudowy kościoła ewangelickiego...

...w 1853 r. podjęto dzieło przebudowy w stylu neogotyckim najstarszej świątyni trzebnickiej - kościoła św. Piotra (zakończono je w 1855 r.). Pracami kierował mistrz murarski Staffenberg z Wrocławia.

 

150 lat innego obrazu św. Jadwigi...

... w 1863 r. w kościele pocysterskim powieszono obraz św. Jadwigi namalowany przez Teodora Hamachera. Przedstawia on Świętą z mitrą książecą złożoną u jej stóp (obecnie obraz znajduje się w bazylice, po prawej stronie od wejścia).

 

    145 lat ratusza...

... w 1868 r. zakończono budowę nowego ratusza (pierwszy pochodził z 1605 r.). Mistrzem murarskim był Fischer, a prace ciesielskie wykonał mistrz Schlisewski.

 

140 lat szpitala...

... w 1873 r. w budynkach pocysterskiego klasztoru, przejętych trzy lata wcześniej przez zakon kawalerów maltańskich, otwarto szpital.

 

125 lat uzdrowiska...

...1 maja 1888 r. otwarto w Trzebnicy uzdrowisko Zdrój Jadwigi. Projektantem Domu Zdrojowego (dziś mieści się w nim siedziba Starostwa, przy ul. Leśnej) był Hubert Jandtke. W pierwszym roku działalności korzystało z uzdrowiska 4303 kuracjuszy.

...w tym samym roku wybudowano najbogatszą w mieście kamienicę czynszową (dzis. ul. Henryka Sienkiewicza 3), a w drukarni trzebnickiej Maretzke & Martin rozpoczęto wydawanie "Wiadomości Trzebnickich "Trebnitzer Anzeiger".

 

115 lat trzebnickiej "ciuchci"...

...1 lipca 1893 r. otwarto linię kolejki wąskotorowej Wrocław – Trzebnica – Prusice (długość - 41 km). Rozstaw szyn wynosił 750 mm. Uzyskała ona połączenie z linią Prusice – Żmigród – Milicz – Sulmierzyce. Z Wrocławia do Trzebnicy kursowały 3 – 4 pociągi dziennie. Tabor kolejki stanowiło 9 parowozów, 24 wagony osobowe i ponad 110 wagonów towarowych. Ciuchcia kursowała 98 lat (do 1991 r.).

 

110 lat organów...

...24 sierpnia 1903 r. obchodzono jubileusz 700-lecia założenia opactwa cysterek w Trzebnicy. Z tej okazji wybudowano emporę muzyczną wg projektu Hansa Poelziga i 42-głosowe organy wykonane przez firmę Schlag i Synowie (pierwsze organy wzmiankowane były jeszcze w XIII w. – grano na nich na uroczystościach kanonizacyjnych św. Jadwigi w 1267 r.); przeprowadzono także gruntowny remont kościoła - prace nadzorował inspektor o nazwisku Rakowski.

 

75 lat od "nocy kryształowej"...

... 8 listopada 1938 r. członkowie NSDAP, wzorem innych niemieckich miast zorganizowali w Trzebnicy pogrom ludności żydowskiej. Spalono synagogę i szkołę, zrabowano i zdemolowano żydowskie sklepy. Żydów mężczyzn odwieziono do Wrocławia – trafili do niemieckich obozów koncentracyjnych. Ich majątek został przejęty przez Niemców.

 

70 lat bazyliki...

... 16 marca 1943 r., w 700 lat po śmierci św. Jadwigi, papież Pius XII podniósł kościół pocysterski św. Bartłomieja Apostoła i św. Jadwigi do rangi bazyliki mniejszej.

 

60 lat Biblioteki Pedagogicznej...

...w 1953 r. przy Liceum Wychowawczyń Przedszkoli w Obornikach Śl. otwarto Bibliotekę Pedagogiczną. Kierował nią Miziniak (imię niestety nieznane), a księgozbiór liczył 600 woluminów. W następnym roku placówkę przeniesiono do Trzebnicy.

 

50 lat od epidemii ospy i pierwszej monografii Trzebnicy...

... 16 lipca 1963 r. objęto kwarantanną Rejonowy Szpital Zakaźny w Będkowie w związku ze stwierdzeniem zachorowania na ospę: rozpoczęto szczepienia ochronne, zorganizowano oddział powikłań poszczepiennych w Szpitalu Powiatowym, przystąpiono do zorganizowania izolatorium w Głuchowie Górnym. Akcją przeciwepidemiczną kierował Jerzy Bogdan Kos, który opisał te wydarzenia w książce "Epitafium dla ospy" Wrocław 1991.

...we wrześniu tego samego roku Towarzystwo Miłośników Ziemi Trzebnickiej (powstałe w 1960 r.) zorganizowało obchody 825-lecia Trzebnicy. Odbyło się sympozjum naukowe z udziałem prof. Karola Maleczyńskiego.

...w listopadzie 1963 r. - Ossolineum wydało monografię poświęconą dziejom Trzebnicy i regionu "Ziemia Trzebnicka". Jej autorami były osoby związane z TMZT, a redaktorem Jerzy Bogdan Kos. W książce opublikowano m.in. pierwsze wspomnienia Jana Klicha i Aleksandra Gajewskiego.

 

 45 lat temu Pafawag w Trzebnicy...

... 1 czerwca 1968 r. powstała w Trzebnicy filia wrocławskiej Państwowej Fabryki Wagonów. W 1978 r. zakład zatrudniał 278 pracowników.

 

 40 rocznica śmierci Mieczysława Miszewskiego...

... 13 czerwca 1973 r. zmarł w Trzebnicy Mieczysław Miszewski, farmaceuta i artysta: autor wierszy (także o Trzebnicy) i twórca oryginalnych wycinanek. Przez wiele lat kierował aptekami w Trzebnicy i Będkowie. Był jednym z założycieli Towarzystwa Miłośników Ziemi Trzebnickiej.

...w  tym samym roku 26 kwietnia w Trzebnickim Ośrodku Kultury wystąpił po raz pierwszy Zespół Pieśni i Tańca "Trzebnica". Inicjatorem był dyrektor TOK Feliks Mułka. Choreografem był Maksymilian Mróz, a chórem kierował Józef Kierasiński. Zespół istniał 15 lat.

 

 35 lat od wyboru Jana Pawła II...

... 16 października 1978 r. , gdy w Trzebnicy obchodzono coroczne uroczystości ku czci św. Jadwigi, kardynał Karol Wojtyła został wybrany papieżem; przybrał imiona Jan Paweł II.

 

30 lat Brzasku...

...15 kwietnia 1983 r. Towarzystwo Miłośników Ziemi Trzebnickiej wydało pierwszy numer rocznika Brzask pod redakcją Jerzego Bogdana Kosa. Tytuł nawiązuje do czasopisma, którego parę numerów ukazało się w 1945 roku. Wkrótce ukaże się Brzask nr XVIII

...w tym samym roku utworzono zespół hokeja na trawie Polonia Trzebnica. Drużyna oparta była na uczennicach Zespołu Szkół Zawodowych. Jej trenerami byli: Adam Waz, Eugeniusz Janusiewicz i Władysław Opałka. Zespół odnosił sukcesy, także międzynarodowe, a jedna z zawodniczek – Dorota Janik grała nawet w reprezentacji Polski.

 

20 lat od odtworzenia wyglądu św. Jadwigi i  wydania pierwszego numeru NOWej...

...w 1993 r. zakończono trwające trzy lata badania antropologiczne relikwii św. Jadwigi, prowadzone pod kierunkiem prof. Tadeusza Krupińskiego. Na ich podstawie prof. Zbigniew Rajchel odtworzył wygląd czaszki oraz popiersie Świętej;

...23 września 1993 r., z inicjatywy ks. prof. Antoniego Kiełbasy, odbyło się sympozjum naukowe z okazji 750 rocznicy śmierci św. Jadwigi Śląskiej. Otwarto także wystawę "Kult św. Jadwigi w Trzebnicy";

...od 2 października do 4 listopada 1993 r. w Bibliotece Miejskiej i Gminnej w Trzebnicy czynna była wystawa "Kręgi" – zbiorowa prezentacja prac artystów plastyków ze środowiska trzebnicko-obornickiego;

.. 3 grudnia 1993 r. ukazała się NOWa gazeta trzebnicka; redaktorem naczelnym był dzisiejszy poseł na Sejm RP – Marek Łapiński.

10 lat TAKa w NOWej...

... od 10 czerwca 2003 r. w NOWej  gazecie trzebnickiej ukazują się Trzebnickie Aktualności Kulturalne redagowane przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Trzebnickiej. TAK  powstał już w 1989 r. , z inicjatywy Jerzego Bogdana Kosa i Zbigniewa Lubicz - Miszewskiego i był wydawnictwem jednoegzemplarzowym, czytanym na spotkaniach TMZT.

 

PS. Przepraszam za błąd

W pierwszym odcinku tekstu " Rocznice wielkie ... i nieco mniejsze" znalazł się dość istotny błąd. Napisałem mianowicie, że:

"...13 stycznia 1203 r. biskup wrocławski Cyprian umieścił w Trzebnicy konwent sióstr (ok.100 zakonnic), które przybyły z cysterskiego klasztoru św. Teodora z Bambergu."

W rzeczywistości liczba przybyłych w pierwszej grupie zakonnic była znacznie mniejsza, bo jak podaje prof. Jerzy Rozpędowski (Atlas historyczny miast polskich Z. 3 Trzebnica) "oprócz przeoryszy musiała liczyć co najmniej12 mniszek". Natomiast już w końcu XIII wieku "konwent liczył około 120 osób" (Stanisław Solicki (w:) Trzebnica. Zarys miasta na przestrzeni wieków, s. 60)